laminectomy

معرفی

عمل لمینکتومی (Laminectomy) یک جراحی برای کاهش فشار بر روی نخاع و اعصاب نخاعی است. این عمل معمولاً برای افرادی انجام می‌شود که از درد و علائم ناشی از تنگی کانال نخاعی (به‌ویژه در ناحیه کمری) رنج می‌برند. در لمینکتومی، قسمتی از استخوان لمینا، که یک بخش از مهره‌ها است و از نخاع محافظت می‌کند، برداشته می‌شود تا فضای بیشتری برای نخاع و اعصاب ایجاد شود. این روش اغلب برای درمان بیماری‌هایی مانند دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی و فتق دیسک تجویز می‌شود.

علائم بیماری

بیمارانی که به جراحی لمینکتومی نیاز دارند، معمولاً علائم زیر را تجربه می‌کنند:

درد شدید و مزمن در ناحیه کمر و پاها: به ویژه در زمان ایستادن، راه رفتن یا خم شدن.

بی‌حسی یا ضعف در پاها و باسن: فشردگی اعصاب نخاعی می‌تواند باعث کاهش حس یا ضعف عضلانی شود.

تیر کشیدن درد به پاها (سیاتیک): بسیاری از بیماران با درد سیاتیک مواجه می‌شوند که به صورت تیر کشیدن از کمر به پاها احساس می‌شود.

کاهش قدرت و تحمل در پاها: این حالت می‌تواند باعث ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره مانند پیاده‌روی و ایستادن طولانی شود.

مشکل در کنترل ادرار و مدفوع: در موارد شدید، بیمار ممکن است دچار مشکلات مثانه و روده شود.


فرایند مورد انتظار

عمل لمینکتومی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و مراحل آن به این صورت است:

1. آماده‌سازی بیمار: بیمار تحت بیهوشی قرار می‌گیرد و جراح برش کوچکی در ناحیه پشت، در محل آسیب مهره‌ها ایجاد می‌کند.


2. برداشتن لمینا: جراح استخوان لمینا (بخشی از مهره که باعث ایجاد فشار بر روی نخاع یا اعصاب می‌شود) را با دقت برمی‌دارد تا فشار از روی اعصاب کاهش یابد.


3. رفع فشردگی اعصاب: در صورت نیاز، بافت‌های اضافی یا فتق دیسک که باعث فشار روی عصب می‌شود نیز برداشته می‌شود.


4. بستن برش و انتقال به بخش مراقبت‌های پس از عمل: پس از اتمام جراحی، برش بخیه زده می‌شود و بیمار به بخش مراقبت‌های پس از عمل منتقل می‌شود.



توصیه‌های پرستاری

پرستاران باید در بهبود وضعیت بیمار پس از عمل لمینکتومی توجه ویژه‌ای داشته باشند و نکات زیر را رعایت کنند:

مدیریت درد و داروها: پرستاران باید داروهای مسکن و ضدالتهابی تجویز شده را به موقع به بیمار ارائه دهند.

پیشگیری از عفونت: پرستاران باید از تمیز و استریل بودن محل برش جراحی اطمینان حاصل کنند و زخم را به طور منظم بررسی کنند.

حفظ وضعیت صحیح بیمار: بیمار باید در وضعیت صحیحی قرار گیرد تا فشار کمتری بر روی ستون فقرات وارد شود. پرستاران باید به بیمار کمک کنند تا به آرامی در رختخواب حرکت کند.

پیشگیری از لخته شدن خون: پرستاران باید بیمار را به حرکت‌های خفیف پاها ترغیب کنند و از جوراب‌های ضد لخته و داروهای تجویز شده استفاده کنند.

نظارت بر علائم عصبی: پرستاران باید به وضعیت عصبی بیمار توجه داشته باشند و تغییرات در حس یا حرکت اندام‌ها را به پزشک گزارش دهند.


آموزش به بیمار

آموزش به بیمار پس از عمل لمینکتومی نقش مهمی در بهبود سریع‌تر و جلوگیری از عوارض دارد. نکات مهم برای بیمار شامل موارد زیر است:

اجتناب از خم شدن و چرخش شدید: بیمار باید از حرکات خم شدن یا چرخش ناگهانی بدن خودداری کند تا فشار زیادی به ستون فقرات وارد نشود.

استفاده از وسایل کمکی: در صورت نیاز، بیمار باید از وسایلی مانند واکر یا عصا استفاده کند تا فشار روی کمر کاهش یابد.

تمرینات فیزیوتراپی و تقویت عضلات: بیمار باید طبق توصیه پزشک و فیزیوتراپیست تمرینات مناسبی برای تقویت عضلات کمر و پشتیبانی از ستون فقرات انجام دهد.

رعایت بهداشت و مراقبت از زخم: بیمار باید محل جراحی را تمیز نگه داشته و به دستورالعمل‌های مراقبتی پزشک توجه کند تا از عفونت جلوگیری شود.

آگاهی از علائم هشدار: به بیمار توضیح داده شود که در صورت مشاهده علائمی مانند تب، درد شدید، تغییر در حس اندام‌ها یا مشکلات ادراری، بلافاصله به پزشک مراجعه کند.

اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین: بیمار باید تا مدتی از بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت‌های شدید خودداری کند.


عمل لمینکتومی می‌تواند درد و ناراحتی ناشی از فشردگی نخاع و اعصاب نخاعی را کاهش دهد و به بیمار کمک کند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشد و بتواند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.