De term "opdrachtgever" vervangen door "opdrachtgevende organisatie" …

…waar dat bedoeld werd. Opdrachtgever en opdrachtgevende organisatie toegevoegd aan de terminologie bijlagen. De naam van maatregel M14 "Het project bereidt samen met opdrachtgever en belanghebbenden de realisatie voor" veranderd in "M14: Het project bereidt samen met opdrachtgevende organisatie en betrokken partijen de realisatie voor". Closes #717.

Content/Bijlagen/Terminologie.md

@@ -39,6 +39,8 @@ De onderstaande tabel bevat afkortingen en termen die voorkomen in de $KWALITEIT
 | **NORA** | Nederlandse Overheidsreferentie-architectuur |
 | **NPR** | Nederlandse Praktijkrichtlijn |
 | **ontwikkelaars** | Ontwikkelaars (*developers* in de Scrumgids) zijn de mensen in het **Scrumteam** die iedere sprint gecommitteerd zijn aan het maken van elk aspect van een bruikbaar increment [Scrumgids] |
+| **opdrachtgevende organisatie** | overheidsorganisatie die opdracht geeft aan ICTU tot ontwikkeling en/of onderhoud  van **software** |
+| **opdrachtgever** | medewerker van de **opdrachtgevende organisatie** die eindverantwoordelijk is voor de opdracht aan ICTU |
 | **operationeel beheer** | activiteiten die zorgen dat software operationeel is en blijft, zoals het oplossen van incidenten, het uitvoeren van onderhoud, het implementeren van upgrades en patches, het beheren van configuraties, en het monitoren van prestaties en beschikbaarheid |
 | **OTAP** | ontwikkel, test, acceptatie, productie; gebruikt om verschillende soorten omgevingen aan te duiden |
 | **persona** | een min of meer realistische beschrijving van een fictief persoon, veelal met naam, persoonskenmerken, drijfveren en behoeften, die een groep gebruikers representeert en gebruikt wordt om te redeneren over de gewenste functionele en niet-functionele eigenschappen van de **software** |
@@ -47,7 +49,7 @@ De onderstaande tabel bevat afkortingen en termen die voorkomen in de $KWALITEIT
 | **PRA** | productrisicoanalyse |
 | **Product owner** | De product owner is verantwoordelijk voor het maximaliseren van de waarde van het product, dat het resultaat is van het werk van het **Scrumteam** [Scrumgids] |
 | **programmatuur** | zie **software** |
-| **project** | een tijdelijke organisatie voor het realiseren van een resultaat - bij ICTU bestaat een **softwareontwikkelproject** uit medewerkers van ICTU, opdrachtgever, beheerorganisatie en eventueel andere partijen |
+| **project** | een tijdelijke organisatie voor het realiseren van een resultaat - bij ICTU bestaat een **softwareontwikkelproject** uit medewerkers van ICTU, de **opdrachtgevende organisatie**, beheerorganisatie en eventueel andere partijen |
 | **projectleider** | medewerker eindverantwoordelijk voor het projectresultaat - bij ICTU-softwareontwikkelprojecten is de projectleider een medewerker van ICTU
 | **PSA** | De projectstartarchitectuur is een concreet en doelgericht ICT-architectuurkader waarbinnen het **project** moet worden uitgevoerd |
 | **PvE** | programma van eisen |

Content/Doelstellingen-tekst.md

@@ -1,15 +1,15 @@
 <!-- begin: slide -->
 De $KWALITEITSAANPAK$ heeft drie doelstellingen:
 
-1. Opdrachtgevers helpen bekende risico's bij softwareontwikkeling, zoals technische schuld, vertraging en defecten, zo veel mogelijk te voorkomen.
+1. Opdrachtgevende organisaties helpen bekende risico's bij softwareontwikkeling, zoals technische schuld, vertraging en defecten, zo veel mogelijk te voorkomen.
 2. ICTU helpen om software te ontwikkelen die de missie van ICTU, namelijk bijdragen aan een betere digitale overheid, ondersteunt.
 3. De overheid als geheel helpen bij het zo goed mogelijk ontwikkelen van software.
 <!-- end: slide -->
 
 De Kwaliteitsaanpak zelf is geformuleerd in de vorm van maatregelen die elke software-ontwikkelende organisatie kan treffen om risico's van softwareontwikkeling te mitigeren en de kans op succesvolle softwareontwikkelprojecten te vergroten. De maatregelen zijn gebaseerd op geleerde lessen uit de praktijk van ICTU.
 
-De Kwaliteitsaanpak is een evoluerende aanpak, gebaseerd op de ervaringen die ICTU continu opdoet in de projecten waarin ICTU samen met opdrachtgevers maatwerksoftware ontwikkelt en onderhoudt. ICTU hanteert daarbij de vuistregel dat als tenminste 80% van de projecten minstens 80% van de tijd een bepaalde werkwijze hanteren, voor die werkwijze een maatregel in de Kwaliteitsaanpak wordt opgenomen. Maar het kan ook voorkomen dat maatregelen om andere redenen landen in de Kwaliteitsaanpak; denk aan het toegankelijk maken van software dat wettelijk verplicht is. Zie ook de wijzigingsgeschiedenis in [PDF-formaat]($BASE_URL$/$VERSIE$/ICTU-Kwaliteitsaanpak-Wijzigingsgeschiedenis.pdf) of [HTML-formaat]($BASE_URL$/$VERSIE$/ICTU-Kwaliteitsaanpak-Wijzigingsgeschiedenis.html).
+De Kwaliteitsaanpak is een evoluerende aanpak, gebaseerd op de ervaringen die ICTU continu opdoet in de projecten waarin ICTU samen met opdrachtgevende organisaties maatwerksoftware ontwikkelt en onderhoudt. ICTU hanteert daarbij de vuistregel dat als tenminste 80% van de projecten minstens 80% van de tijd een bepaalde werkwijze hanteren, voor die werkwijze een maatregel in de Kwaliteitsaanpak wordt opgenomen. Maar het kan ook voorkomen dat maatregelen om andere redenen landen in de Kwaliteitsaanpak; denk aan het toegankelijk maken van software dat wettelijk verplicht is. Zie ook de wijzigingsgeschiedenis in [PDF-formaat]($BASE_URL$/$VERSIE$/ICTU-Kwaliteitsaanpak-Wijzigingsgeschiedenis.pdf) of [HTML-formaat]($BASE_URL$/$VERSIE$/ICTU-Kwaliteitsaanpak-Wijzigingsgeschiedenis.html).
 
-De maatregelen vormen het startpunt voor de aanpak van ieder ICTU-softwareproject, waarbij ruimte wordt geboden voor variatie of alternatieve invulling. Bijvoorbeeld stelt de Kwaliteitsaanpak: software wordt minimaal bij iedere grote release of tenminste twee keer per jaar onderworpen aan een beveiligingstest door beveiligingsexperts die ICTU daarvoor inhuurt (zie [$M26$](#m26)). Een alternatief is dat de opdrachtgever de verantwoordelijkheid neemt voor het laten uitvoeren van beveiligingstests. Hierover maakt de projectleider nadere afspraken met de opdrachtgever.
+De maatregelen vormen het startpunt voor de aanpak van ieder ICTU-softwareproject, waarbij ruimte wordt geboden voor variatie of alternatieve invulling. Bijvoorbeeld stelt de Kwaliteitsaanpak: software wordt minimaal bij iedere grote release of tenminste twee keer per jaar onderworpen aan een beveiligingstest door beveiligingsexperts die ICTU daarvoor inhuurt (zie [$M26$](#m26)). Een alternatief is dat de opdrachtgevende organisatie de verantwoordelijkheid neemt voor het laten uitvoeren van beveiligingstests. Hierover maakt de projectleider nadere afspraken met de opdrachtgever.
 
 De Kwaliteitsaanpak is dus zowel voorschrijvend als beschrijvend. Voorschrijvend omdat ICTU verwacht dat projecten die maatwerksoftware ontwikkelen en onderhouden de aanpak toepassen, en alleen aanpassen als daar een goede reden voor is, en mits dat wettelijk is toegestaan. Tegelijkertijd is de aanpak beschrijvend omdat de meeste maatregelen voortkomen uit de bestaande werkwijzen van de projecten. Zoals blijkt uit de self-assessment die ICTU regelmatig uitvoert op de toepassing van de Kwaliteitsaanpak.

Content/Inleiding-tekst.md

@@ -4,7 +4,7 @@ Overheidsprojecten waarin software wordt ontwikkeld of onderhouden kampen nog va
 
 ICTU heeft jarenlange ervaring met het realiseren van software en past de opgedane ervaring toe bij de ontwikkeling van nieuwe software. Die ervaring is vastgelegd in een werkwijze, deze “$KWALITEITSAANPAK$”, die telkens wordt aangepast en aangevuld op basis van de praktijk.
 
-ICTU is ervan overtuigd dat het bouwen van duurzame software, die goed aansluit bij de behoeften van gebruikers en andere belanghebbenden, bijdraagt aan betere informatiesystemen en een betere dienstverlening door de overheid. Dienstverlening die betrouwbaar moet zijn voor burgers, bedrijven en ambtenaren. Om samen met opdrachtgevers passende oplossingen te realiseren ontwikkelt ICTU daarom software volgens een agile proces. En om de duurzaamheid en betrouwbaarheid te bevorderen besteedt ICTU standaard aandacht aan beveiliging, privacy, performance, gebruikskwaliteit en toegankelijkheid. De Kwaliteitsaanpak dient daarvoor als leidraad, maar de aanpak voorziet ook in mogelijkheden om het project en het eindproduct aan te passen aan de specifieke situatie.
+ICTU is ervan overtuigd dat het bouwen van duurzame software, die goed aansluit bij de behoeften van gebruikers en andere belanghebbenden, bijdraagt aan betere informatiesystemen en een betere dienstverlening door de overheid. Dienstverlening die betrouwbaar moet zijn voor burgers, bedrijven en ambtenaren. Om samen met opdrachtgevende organisaties passende oplossingen te realiseren ontwikkelt ICTU daarom software volgens een agile proces. En om de duurzaamheid en betrouwbaarheid te bevorderen besteedt ICTU standaard aandacht aan beveiliging, privacy, performance, gebruikskwaliteit en toegankelijkheid. De Kwaliteitsaanpak dient daarvoor als leidraad, maar de aanpak voorziet ook in mogelijkheden om het project en het eindproduct aan te passen aan de specifieke situatie.
 
 Om projecten, die software realiseren volgens de Kwaliteitsaanpak, efficiënt en effectief te ondersteunen, heeft ICTU twee gespecialiseerde afdelingen in het leven geroepen. Deze afdelingen staan projecten bij door middel van kennis, menskracht en technische hulpmiddelen. Zo profiteren projecten van schaalgrootte en hergebruik van inzichten.
 

Content/Leeswijzer.md

@@ -22,7 +22,7 @@ De beschrijving van elke maatregel is voorzien van een rationale: waarom behoort
 
 Bij de omschrijving van de maatregelen is gebruik gemaakt van de volgende rollen om aan te geven wie verantwoordelijkheid draagt voor het uitvoeren van de maatregelen:
 
-* Project: de tijdelijke organisatie die de software ontwikkelt, onderhoudt en/of operationeel beheert. Het project bestaat uit medewerkers van ICTU, van de opdrachtgever en mogelijk ook van de beheerorganisatie of andere partijen. De softwareontwikkeling binnen het project gebeurt door één of meer Scrumteams, bestaande uit een product owner, ontwikkelaars en een Scrummaster. De product owner is altijd een medewerker van de opdrachtgevende organisatie. Als het project de software ook operationeel beheert past ICTU DevOps toe en maken ook DevOps-engineers deel uit van een Scrumteam. Eén van de ontwikkelaars heeft de rol van softwarearchitect.
+* Project: de tijdelijke organisatie die de software ontwikkelt, onderhoudt en/of operationeel beheert. Het project bestaat uit medewerkers van ICTU, van de opdrachtgevende organisatie en mogelijk ook van de beheerorganisatie of andere partijen. De softwareontwikkeling binnen het project gebeurt door één of meer Scrumteams, bestaande uit een product owner, ontwikkelaars en een Scrummaster. De product owner is altijd een medewerker van de opdrachtgevende organisatie. Als het project de software ook operationeel beheert past ICTU DevOps toe en maken ook DevOps-engineers deel uit van een Scrumteam. Eén van de ontwikkelaars heeft de rol van softwarearchitect.
 * Projectleider: de ICTU-medewerker verantwoordelijk voor uitvoering van het project,
 * Software delivery manager: organiseert het ontwikkelen en opleveren van software conform de vastgestelde eisen en de Kwaliteitsaanpak, rapporteert aan de projectleider,
 * Kwaliteitsmanager: controleert en borgt de kwaliteit van software conform de vastgestelde eisen en de Kwaliteitsaanpak, rapporteert aan de projectleider. Voor de rol van kwaliteitsmanager is een [inwerkplan template]($BASE_URL$/$VERSIE$/ICTU-Template-Inwerkplan-Kwaliteitsmanager.docx) beschikbaar.